قویترین موج تحریمی اتحادیه اروپا علیه نفت و بخشهای مالی روسیه با همراهی اسلواکی به تصویب رسید اتحادیه اروپا درنهایت با تصویب بستهای جدید از تحریمها علیه روسیه موافقت کرد؛ مجموعهای از محدودیتهای گسترده که بخش انرژی و مالی این کشور را هدف گرفته و با هدف تضعیف ماشین جنگی کرملین و وادار ساختن مسکو به آتشبس در اوکراین طراحی شده است.
یورونیوز: این اتفاق روز جمعه تنها پس از موافقت رابرت فیچو، نخستوزیر اسلواکی با لغو وتوی خود امکان پذیر شد.
اتحادیه اروپا درنهایت با تصویب بستهای جدید از تحریمها علیه روسیه موافقت کرد؛ مجموعهای از محدودیتهای گسترده که بخش انرژی و مالی این کشور را هدف گرفته و با هدف تضعیف ماشین جنگی کرملین و وادار ساختن مسکو به آتشبس در اوکراین طراحی شده است.
این بسته، که روز جمعه توسط سفرای اتحادیه اروپا در بروکسل تصویب شد، شامل ممنوعیت هرگونه تراکنش با ۲۲ بانک روسی، صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه (RDIF) و شرکتهای تابعه آن همچنین استفاده مستقیم یا غیرمستقیم از خطوط لوله گاز زیردریایی نورد استریم میشود.
این خطوط لوله در حال حاضر بستهاند اما مسکو در پی بازگشایی آنها در آینده است.
تغییر مکانیسم سقف قیمت نفت خام روسیه
یکی از مهمترین بندهای این تحریمها، تغییر مکانیسم سقف قیمت نفت خام روسیه است. تا کنون این سقف بر ۶۰ دلار به ازای هر بشکه ثابت مانده بود، اما اکنون به سازوکاری پویا تبدیل شده که همیشه ۱۵ درصد پایینتر از میانگین قیمت بازار باقی میماند.
به این ترتیب، سقف جدید از ۴۷.۶ دلار آغاز میشود و هر شش ماه با امکان تنظیم ویژه در صورت نوسانات شدید بازار بهروزرسانی خواهد شد.
ایالات متحده که در گذشته از طراحان این سقف قیمت در سطح گروه ۷ (G7) بود، از کاهش آن حمایت نکرده است.
علاوه بر این ۱۰۵ کشتی دیگر از ناوگان موسوم به «ناوگان سایه» که برای دور زدن سقف قیمت توسط روسیه به کار گرفته میشوند، از دسترسی به بنادر و خدمات اتحادیه اروپا محروم شدند. فهرست سیاه کشتیهای «ناوگان سایه» حالا به بیش از ۴۰۰ کشتی رسیده است.
در حرکتی برای بستن یکی از راههای دور زدن تحریمها، اتحادیه اروپا واردات فرآوردههای نفتی تولیدشده از نفت خام روسیه که از کشورهایی مانند هند و ترکیه با برچسبی متفاوت صادر میشد را نیز ممنوع کرده است.
تحریمها همچنین ۱۱ شرکت خارج از روسیه را که به دور زدن تحریمها کمک کردهاند؛ از جمله چهار شرکت در چین و سه شرکت در هنگکنگ هدف گرفتهاند.
هجدهمین و قویترین موج تحریمی اتحادیه اروپا
این بسته هجدهمین موج تحریمهای اتحادیه اروپا از زمان آغاز تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ است.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه، این بسته را یکی از «قویترین» اقدامات تاکنون توصیف کرده است.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز گفت: «ما به قلب ماشین جنگی روسیه ضربه زدهایم… فشار ادامه دارد و ادامه خواهد یافت تا زمانی که پوتین این جنگ را پایان دهد.»
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین این تصمیم را «ضروری و بهموقع» خواند و آن را پاسخی به تشدید حملات روسیه به شهرها و روستاهای اوکراین دانست.
اسلواکی چگونه در تصویب تحریمهای جدید نقش داشت؟
این توافق تنها زمانی ممکن شد که رابرت فیچو، نخستوزیر اسلواکی وتوی کشورش را کنار گذاشت.
مخالفت اسلواکی ارتباط مستقیمی با تحریمها نداشت، بلکه با طرح حذف تدریجی واردات سوختهای فسیلی از روسیه تا پایان سال ۲۰۲۷ میلادی به عنوان کشوری محصور در خشکی مخالف بود و آن را تهدیدی برای قیمتها، رقابتپذیری و امنیت انرژی میدانست.
در جریان نشست ماه گذشته اتحادیه اروپا، فیچو با درخواستهایی برای دریافت غرامت مالی ظاهر شد که پذیرفته نشدند. او هشدار داد که اسلواکی به دلیل فسخ قرارداد بلندمدت با گازپروم (تا سال ۲۰۳۴) ممکن است با شکایتی بین ۱۶ تا ۲۰ میلیارد یورو روبهرو شود.
در ادامه مذاکرات فشردهای بین بروکسل و براتیسلاوا انجام شد تا راههایی برای تنوعبخشی به منابع انرژی اسلواکی، تقویت ارتباط با کشورهای همسایه و مقابله با نوسانات قیمت پیدا شود.
فن در لاین، روز سهشنبه نامهای سهصفحهای به فیچو فرستاد و در آن وعده حمایت مالی از طریق کمکهای دولتی و بودجه اتحادیه اروپا را داد، اما این تضمینها از سوی برخی شرکای ائتلافی فیچو «ناکافی» توصیف شدند.
فیچو سپس خواستار معافیت کامل از برنامه حذف شد و اصرار کرد تا پایان قرارداد گازی فعلی، خرید گاز روسیه ادامه یابد.
اما درنهایت، تحت فشارهای روزافزون، فیچو عقبنشینی کرد و پنجشنبه شب گفت: «ادامه دادن به مسدودسازی بسته هجدهم تحریمها در این مرحله دیگر سازنده نیست… تمامی گزینهها استفاده شدند و ادامه این موضع ممکن است به منافع ما آسیب بزند.»
او با این حال گفت که مبارزه با آنچه «برنامهای ایدئولوژیک و ضد روسی» مینامد، ادامه خواهد داشت.
تحریمهای جدید همزمان با وعده کمک تسلیحاتی آمریکا به اوکراین
توافق بر سر این تحریمها همزمان است با تغییر لحن دونالد ترامپ،رئیسجمهوری آمریکا که وعده کمک تسلیحاتی مرگبار به اوکراین و اعمال تعرفههای شدید بر روسیه را داده است. این تغییر لحن در اروپا با استقبال گسترده روبهرو شد، اما کاخ سفید هنوز با کاهش سقف قیمت نفت روسیه موافقت نکرده است.
با این حال، بروکسل امیدوار است بتواند حمایت سایر اعضای گروه ۷، به ویژه بریتانیا را، که نقش کلیدی در بیمه دریایی دارد، جلب کند.
سخنگوی کمیسیون اروپا روز جمعه گفت: «این سقف جدید موضوعی است که ما در آینده در چارچوب ائتلاف سقف قیمت در گروه ۷ بررسی خواهیم کرد.»