باشگاه‌های لوکس، جیب‌های خالی؛ وقتی ورزش به کالای لوکس تبدیل می‌شود
تحقیقات نشان داده‌اند که افراد با درآمد پایین‌تر احساس می‌کنند از باشگاه‌ها و کلاس‌های ورزشی کنار گذاشته شده‌اند. «کیتی روسینسکی» بررسی می‌کند که صنعت تناسب اندام کجا دچار اشتباه شده و با فعالانی که ب
باشگاه‌های لوکس، جیب‌های خالی؛ وقتی ورزش به کالای لوکس تبدیل می‌شود تحقیقات نشان داده‌اند که افراد با درآمد پایین‌تر احساس می‌کنند از باشگاه‌ها و کلاس‌های ورزشی کنار گذاشته شده‌اند. «کیتی روسینسکی» بررسی می‌کند که صنعت تناسب اندام کجا دچار اشتباه شده و با فعالانی که به دنبال تغییر این وضعیت هستند، گفتگو می‌کند.
تحقیقات نشان داده‌اند که افراد با درآمد پایین‌تر احساس می‌کنند از باشگاه‌ها و کلاس‌های ورزشی کنار گذاشته شده‌اند. «کیتی روسینسکی» بررسی می‌کند که صنعت تناسب اندام کجا دچار اشتباه شده و با فعالانی که به دنبال تغییر این وضعیت هستند، گفتگو می‌کند.
به گزارش انتخاب و به نقل از ایندیپندنت؛ در سال ۲۰۲۵، کلیشه غالب درباره علاقه‌مندان به تناسب اندام این‌گونه است: آن‌ها جوان، خوش‌اندام و به نظر می‌رسد از نظر مالی آن‌قدر مرفه هستند که مرتب برای شرکت در کلاس‌های ورزشی بوتیک، خرید بهترین کفش‌های ورزشی و مکمل‌های تمرینی هزینه کنند. پیام واضحی که منتقل می‌شود این است که تناسب اندام معادل با خرج کردن پول است؛ هر چه بیشتر هزینه کنید، موفقیت بیشتری در ورزش خواهید داشت. این تصور ایجاد شده که فقط یک راه برای فعال بودن وجود دارد و آن هم مستلزم پرداخت هزینه‌ای سنگین است.
با در نظر گرفتن بحران هزینه‌های زندگی و افزایش تدریجی قیمت ورزش در همه ابعاد—چه باشگاه‌های لوکس و چه دیگر مراکز—جای تعجب نیست که افراد با درآمدهای پایین‌تر احساس کنند از دنیای تناسب اندام کنار گذاشته شده‌اند. تحقیقات جدید کمپین «این دختر می‌تواند» (This Girl Can)، که زنان را به فعالیت جسمانی تشویق می‌کند، بر این حس محرومیت نوری تازه افکنده است. مطالعه‌ای که این هفته منتشر شد، نشان داد که تقریباً دو زن از هر پنج زن (۳۸ درصد) با درآمدهای پایین‌تر احساس کرده‌اند که از فعالیت‌های ورزشی کنار گذاشته شده‌اند و بیش از نیمی از آن‌ها (۵۱ درصد) احساس می‌کنند که در باشگاه‌های ورزشی جایی ندارند. زنانی که در این گزارش مورد مطالعه قرار گرفتند، نگران بودند که از دیگران، به‌ویژه افراد جوان‌تر، عقب بمانند، برنامه کلاس‌ها با زمان‌بندی آن‌ها هماهنگ نباشد، و اینکه در محیط‌های ورزشی افرادی مانند خودشان را نبینند.
«کیت دیل»، مدیر بازاریابی این کمپین، می‌گوید: «داده‌های کلی سازمان «ورزش انگلستان» (Sport England) نشان می‌دهد که زنان و مردان با درآمدهای پایین‌تر کمترین میزان فعالیت جسمانی را دارند. وقتی این دختر می‌تواند، آمار مربوط به زنان را با دیگر ویژگی‌های جمعیتی مقایسه کرد—مانند میزان فعالیت ورزشی در جوامع سیاه‌پوست، مسلمانان آسیایی، مادران باردار و زنان مسن‌تر—این تفاوت به‌طور چشمگیری واضح بود.»
آیا تناسب اندام مشکل طبقاتی دارد؟
این گزارش به‌طور اجتناب‌ناپذیری این پرسش را مطرح می‌کند: چرا دنیای تناسب اندام در دسترسی به این گروه‌ها شکست خورده است؟ آیا صنعت تناسب اندام با مشکل طبقاتی مواجه است؟ مطالعات دیگر نشان داده‌اند که فاصله در میزان ورزش کردن از همان دوران کودکی شکل می‌گیرد و از همان زمان، نابرابری‌های سلامت را رقم می‌زند. در سال ۲۰۱۹، پژوهشگران دانشگاه کمبریج دریافتند که کودکان با پیشینه‌های محروم و برخی گروه‌های قومی، فعالیت بدنی شدید کمتری انجام می‌دهند؛ آن‌ها همچنین مشاهده کردند که میزان فعالیت بدنی کودکان با افزایش درآمد خانوار بیشتر می‌شود.
تناسب اندام و طبقه اجتماعی، رابطه‌ای پیچیده و دیرینه دارند. «دومینیک مالکام»، استاد جامعه‌شناسی ورزش در دانشگاه لافبرو، می‌گوید: «طبقه اجتماعی همواره بر میزان مشارکت در ورزش تأثیر گذاشته است.» در گذشته، این تمایز به‌طور رسمی از طریق تفکیک ورزشکاران حرفه‌ای و ورزشکاران آماتور شکل می‌گرفت. گروه اول—که اغلب از طبقه کارگر بودند—برای فعالیت ورزشی دستمزد دریافت می‌کردند، در حالی که مرفهان آماتور تنها برای تفریح و سرگرمی شرکت می‌کردند. به گفته مالکام: «یا به‌سادگی این‌طور بود که طبقات اجتماعی مختلف در رویدادهای ورزشی کاملاً متفاوتی شرکت می‌کردند.»
امروزه، این مرزهای سفت‌وسخت از بین رفته‌اند، اما به این معنا نیست که فضا برابرتر شده است. مالکام توضیح می‌دهد: «در ۴۰ سال گذشته، ورزش و فعالیت بدنی به بخشی از هویت افراد تبدیل شده است. گروه‌های اجتماعی مختلف سعی می‌کنند از طریق شرکت در ورزش، خود را از دیگر گروه‌های اجتماعی متمایز کنند. این فرایند اغلب به‌صورت ناخودآگاه انجام می‌شود، اما انتخاب‌های ما درباره نوع ورزش‌هایی که انجام می‌دهیم، به پس‌زمینه طبقاتی ما یا طبقه‌ای که به آن تمایل داریم، مربوط می‌شود.»
برای مثال، در گذشته یک صاحب کسب‌وکار جدید ممکن بود به باشگاه گلف بپیوندد تا با افراد مشابه خود معاشرت کند، زیرا این ورزش نشان‌دهنده جایگاه اجتماعی او بود. اما امروزه، این افراد ممکن است به تمرینات طاقت‌فرسا مانند مسابقات «آیرون من» یا «تریاتلون» روی بیاورند، زیرا این فعالیت‌ها در میان طبقه متوسط حرفه‌ای محبوب هستند.
چرا تناسب اندام به یک کالای لوکس تبدیل شده است؟
صنعت تناسب اندام بریتانیا بین سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بالغ بر ۵.۴ میلیارد پوند درآمد داشته است. به گفته مالکام، فرصت‌های تجاری عظیمی در این حوزه وجود دارد و «کسانی که برای گرفتن سهمی از این سود رقابت می‌کنند، سعی دارند باشگاه‌های خود را به‌عنوان بخشی از یک سبک زندگی بفروشند، بنابراین بازاریابان ورزش را به همین شکل طراحی می‌کنند.»
او به عنوان نمونه‌ای از این روند، به «تجملی شدن پیلاتس» اشاره می‌کند که از یک تمرین ساده به نماد «ورزش لوکس» تبدیل شده است. یا اینکه چگونه «دوچرخه‌های خانگی پلوتون» در دوران قرنطینه به یک «نشان اجتماعی» تبدیل شدند و همچنان از شرکت در یک کلاس اسپینینگ حضوری مجلل‌تر تلقی می‌شوند.
چگونه می‌توان تناسب اندام را فراگیرتر کرد؟
کیت دیل می‌گوید: «برخی باشگاه‌ها کاملاً بر ایجاد حس آرزو و جاه‌طلبی تمرکز دارند، و من قصد ندارم این کار را نقد کنم، اما ما به یک سیستم متنوع نیاز داریم.» تحقیقات این دختر می‌تواند نشان داده است که «هزینه» بزرگ‌ترین مانع برای زنان با درآمد پایین است، و ۴۹ درصد از آن‌ها این موضوع را به‌عنوان یک مانع جدی ذکر کرده‌اند.
مشکلات دیگری مانند مراقبت از کودکان، عدم احساس تعلق، نبود لباس ورزشی مناسب، و کمبود امکانات ارزان‌قیمت در جوامع کم‌درآمد نیز از جمله موانع دیگر هستند. به گفته دیل، راه‌حل‌هایی مانند ایجاد ساعات اختصاصی برای زنان، تغییر تصاویر تبلیغاتی برای نمایش افراد متنوع‌تر، و افزایش آگاهی مربیان نسبت به چالش‌های تازه‌واردان می‌توانند به رفع این مشکلات کمک کنند.
در نهایت، یکی از جملات تأثیرگذاری که از تحقیقات این کمپین بیرون آمده این است:
«من فکر می‌کردم ورزش برای من ساخته نشده است، اما حقیقت این است که ورزش به‌گونه‌ای طراحی شده که مرا نادیده بگیرد.»
و این دقیقاً همان چیزی است که صنعت تناسب اندام باید تغییر دهد.
