تفاوت بارداری زنان در ایران و ژاپن/ نخستین قانون ازدواج و طلاق در دوره رضاشاه

تفاوت بارداری زنان در ایران و ژاپن/ نخستین قانون ازدواج و طلاق در دوره رضاشاه از آبستنی تا زایمان زن که علائم آبستنی در خود یافت کم کم پرهیز غذایی در پیش می‌گیرد. فکر بهداشت تا آنجا رشد کرده است که زن باردار هرگز خوراک ثقیل یا دیر هضم نمی‌خورد. در ژاپن اینگونه پرهیز را ایواتا اوبی می. گویند در ماه هفتم بارداری ماما به بازار می‌رود و برای رختخواب زن باردار روکش و ملحفه و چیز‌های لازم می‌خرد و نیز پیراهن بارداری به تناسب وضع و استطاعت او آماده می‌کند. چون وضع حمل را نزدیک ببینند پی ماما می‌فرستند و او برای کمک به زائو حاضر می‌شود. وقتی که او بند ناف بچه را می‌برد باید به اندازه دو بند انگشت باقی بگذارد.

سرویس تاریخ «انتخاب»: سفرنامه کازما، سفرنامه خاطرات آکی ئوکازما، نخستین وزیرمختار ژاپن در ایران است. ایران خاطرات از سال ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۱ ادامه دارد. کتاب فوق با ترمه دکتر هاشم رجب‌زاده، از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در سال ۱۳۸۰ به چاپ رسیده است.

از آبستنی تا زایمان

زن که علائم آبستنی در خود یافت کم کم پرهیز غذایی در پیش می‌گیرد. فکر بهداشت تا آنجا رشد کرده است که زن باردار هرگز خوراک ثقیل یا دیر هضم نمی‌خورد. در ژاپن اینگونه پرهیز را ایواتا اوبی می‌گویند .در ماه هفتم بارداری ماما به بازار می‌رود و برای رختخواب زن باردار روکش و ملحفه و چیز‌های لازم می‌خرد و نیز پیراهن بارداری به تناسب وضع و استطاعت او آماده می‌کند. چون وضع حمل را نزدیک ببینند پی ماما می‌فرستند و او برای کمک به زائو حاضر می‌شود. وقتی که او بند ناف بچه را می‌برد باید به اندازه دو بند انگشت باقی بگذارد.

پس دارویی از ترکیب کره و ادویه به جای بریده شده می‌مالد و زخم را می‌بندد. نوزاد را در پارچه سفید می‌پیچند و در رختخواب کوچک می‌گذارد. معمولاً این رختخواب را روی تنوری که برای نان پختن به کار می‌برند می‌گذارند و پایین رختخواب برنج برای صدقه دادن می‌گذارند و هفت روز پس از زایمان گوچی یا در ژاپنی این برنج را به فقیر می‌دهند پس از قیچی شدن ناف به ماما دهند. اما در فصل زمستان اولین حمام در روز هفتم تولد است. پس نوزاد را در گهواره می‌گذارند و دور او را با پارچه یا پوشاک پر می‌ک کنند تا ا بچه حرکت نکند.

وقتی در تابستان درنگ پس از وضع حمل نوزاد را حمام بی که زائو از خونریزی باز ایستاد به زودی از آب گرم استفاده می‌کند. می‌ک نام‌گذاری نوزاد هم جزء آیین تولد یا به ژاپنی گوچی یا است. در این وقت است که حق الزحمه مرسوم را به ماما می‌پردازند وقتی که نوزاد شروع به راه رفتن می‌کند حلقه‌ای را که زنگ‌های کوچک دارد به پای کودک نوپا می‌بندند تا با گام برداشتن صدای دلنواز بدهد اگر پستان مادر خشک باشد دایه می‌گیرند تا طفل را شیر بدهد برای انتخاب زن شیرده پیش از هر چیز از نسب و تبارش تحقیق کنند و یکبار که دایه، آوردند کمتر پیش می‌آید که تغییرش دهند.

سوای حقوق معین پاداش هم به مادر رضاعی طفل می‌دهند. تن نوزاد را با دارویی از ترکیب چند ادویه و روغن نرم می‌کنند تا گرما و تابش خورشید به پوست آسیب نرساند. برای پیشگیری از بیماری‌ها به خوراک طفل هم ادویه‌هایی می‌زنند اگر نوزاد بیمار بشود ماما پرهیز غذایی می‌دهد (به ژاپنی دوکو داچی")، و پدر و مادر پیش همسایه‌ها و خویشان و حتی بستگان دور ‌می‌روند و از آن‌ها نظر می‌خواهند و شربت و داروی گوناگون به بچه می‌خورانند.

در این معالجه بیشتر از قنداق شربت قند یا تریاک استفاده می‌کنند. شماری از گیاهان دارویی ایران از دیرباز معروف بوده و به شرق و غرب چین و اروپا رفته است. بچه که هشت ساله شد او را به مکتب می‌گذارند در اینجا نخست قرآن و شعر حافظ، بزرگترین غزلسرای، ایران یا شاهنامه - شعر تاریخی سروده فردوسی بزرگترین حماسه سرای ایران - می‌خواند البته که طفل شعر اصلی را می‌خواند نه بازنوشته ساده شده آن را و - چنانکه شاگرد مکتبی‌های قدیم ژاپن - اگر معنی شعر را هم نفهمد آن را از بر می‌کند این روز‌ها در بسیاری نواحی ایران مدارس نوین بنیاد شده و آموزش عادی و مدرس‌های رایج است اما هنوز هم بچه‌ها این شعر‌های دشوار را به تکرار می‌خوانند و شاید که در دل آن را می‌فهمند.

قانون تازه ازدواج در ایران قانون مدنی ایران پیوسته در حال انطباق یافتن با احوال و اقتضای زمان و درآمدن به شیوه امروزین بوده و این یکی از کار‌های برجسته پادشاه کنونی است. وضع و اجرای مقررات مربوط به ثبت احوال از نمونه پیشرفت‌ها در این زمینه است. در اصل، در نظام اجتماعی قدیم در ایران جز در خانواده‌های اعیان و اشراف و بلند پایگان ثبت تولد و ازدواج و طلاق و وصایا و امور مربوط به وراثت معمول نبود، و کسی خواهان دانستن سن حقیقی خود و دیگران نمی‌شد.

اگر هم ضرورتی برای شناختن جزئیات احوال شخصیه پیش می‌آمد می‌بایست به حاکم شرع و دفاتر عاقدان و محرّران مراجعه کنند و از گذشته و حال خود خبر یابند. گاه پیش می‌آمد که در ثبت وقایع مادری چهل و چهارساله و پسرش پنجاه ساله در آیند. در همه جای جهان، بنا به رسم در اعلام سن حقیقی خانم‌ها سخت نمی‌گرفته‌اند. امروزه هم قانون ایران درین باره جانب زنان را دارد.

قانون تازه ازدواج و طلاق که برای نخستین بار ثبت این وقایع را مقرر می‌ ساخت. در سال ۱۹۳۲م. (۱۳۱۱ خورشیدی) وضع و به موقع اجرا گذاشته شد برابر این، مقررات هر مرد که اقدام به ازدواج و طلاق بی ثبت آن در دفاتر رسمی کند به یک تا شش ماه حبس تأدیبی محکوم می‌شود. دولت برای ثبت ازدواج و طلاق هزینه ثبت دریافت نخواهد کرد.

چنانکه پیشتر یاد شد، برای ازدواج حداقل سن مقرر شده است. کسی که با دختری که هنوز به سن قانونی نرسیده است مزاوجت کند به یک الی سه سال تأدیبی محکوم می‌شود و بر حسب مورد ممکن است علاوه بر مجازات حبس به جزای نقدی از دویست تا دو هزار تومان هر تومان تقریباً برابر یک دلار امریکا است محکوم شود.