خسرو روزبه چه کسانی را ترور کرد؟

جریان این قتل در کتاب های فرمانداری نظامی تهران و ساواك (سير کمونیسم در ایران) و کمونیسم در ایران آمده است و اعترافات عباسی و روز به وجود دارد. روزبه و عباسی و سرهنگ مبشری و احمد قاسمی - رابط سازمان ا

خسرو روزبه چه کسانی را ترور کرد؟ جریان این قتل در کتاب های فرمانداری نظامی تهران و ساواك (سير کمونیسم در ایران) و کمونیسم در ایران آمده است و اعترافات عباسی و روز به وجود دارد. روزبه و عباسی و سرهنگ مبشری و احمد قاسمی - رابط سازمان افسری در هیئت اجرائیه - نقشه قتل را کشیده اند. دکتر یزدی به عنوان مسئول سازمان اطلاعات حزب رابط روزبه بود. دکتر جودت به عنوان مسئول سازمان افسری بعد از قاسمی بر قتل نظارت داشت. عاملین مستقیم قتل هم خسرو روزبه ابوالحسن عباسی و آرسن آوانسیان بوده اند.


سرویس تاریخ «انتخاب»: نورالدین کیانوری دکترای مهندسی عمران و دبیرکل حزب توده از ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۲ بوده است؛ و نوه پسری شیخ فضل‌الله نوری و همسر مریم فیروز بود. وی در سال ۶۱ به جرم همکاری با شوروی دستگیر و در سال ۷۸ درگذشت. کتاب خاطرات نورالدین کیانوری، محصول پرسش و پاسخ‌های عبدالله شهبازی با اوست. این کتاب در سال ۱۳۷۲ توسط نشر اطلاعات منتشر شد. «انتخاب» روزانه بخش‌هایی از این کتاب را منتشر می‌کند

مسئله دیگری که در رابطه با روز به مطرح است و به دوران تصدی وی در سازمان اطلاعات حزب مربوط است قتل‌های درون حزبی است. اگر بپذیریم که قتل محمد مسعود اینکار شخصی روزبه بود و حزب از آن اطلاع نداشت تردیدی نیست که این قتل ها به دستور رهبری حزب انجام گرفت؛ افرادی که به دست سازمان اطلاعات حزب به قتل رسیدند عبارتند از محسن صالحی داریوش غفاری پرویز نوایی آقابرار قاطری و حسام لنکرانی - که قتل او معروف تر از همه است و در شهریور ۱۳۳۱ رخ داد.
کیانوری: رفقای ما که در رکن دوم ستاد ارتش بودند گاهی به ما اطلاع می دادند که رکن دوم توانسته است بعضی از افراد حزب را به طرف خود جلب کند. رکن دوم افرادی را دستگیر می‌کرد و آنها را وادار به همکاری می‌کرد و سپس برای نفوذ در حزب آزاد می کرد. ما با این مشکل مواجه بودیم و کادرهای بالای ما مرتب دستگیر میشدند راه مقابله این بود که کادرهای پائین را ارتقاء دهیم و جایگزین کادرهای دستگیر شده و یا مشکوک به خیانت کنیم و ارتباط با آنها را قطع نمائیم ولی پیشنهاد شعبه اطلاعات که دکتر یزدی مسئول و روز به معاون و در واقع گرداننده آن بود. همیشه این بود که باید این افراد را از بین برد زیرا اگر آزاد بمانند به دلیل . اینکه محیط و منیعی را میشناسند از طریق دوستانیان باز در حزب نفوذ خواهند کرد. به این... ترتیب، سازمان اطلاعات حزب ه این دلیل به قتل رسانید. ولی مسئله قتل حسام مسئله دیگری است.
حسام لنکرانی از مدتی قبل که من هم يك بار شاهد بودم معتاد شده بود ولی ادعا می کرد که گاه گاه با دوست آخوندش یکی می زند. حسام يك دوست آخوند داشت که تریاکی بود و همیشه با او بود. در آن زمان چاپخانه مخفی حزب در زیرزمین خانه ای بود که صفا خانم حاتمی خواهر سرهنگ حاتمی با مادرش در آن زندگی می کردند. حسام با خانمی صفا. حاتمی ازدواج کرده بود و در این چاپخانه کار میکرد هر دو عضو گروه ترور روزبه بودند. روزی خانم صفا جانمی به مهندس علوی که مسئول شعبه مالی و مسئول چایخانه های حزب بود، گفت که کار حسام از این حرفها گذشته است. او مشروب زیاد می خورد و خرج فوق العاده ای میکند و من دیشب در طاقچه كوچك توالت خانه آمول مرفین پیدا کردم و مشخص شد که حمام به مرقین هم اعتیاد دارد و تریاک تنها نیست. از طرف دیگر مهندس علوی که مسئول مالی و مسئول چایخانه بود گزارش داد که مخارج چاپخانه بی اندازه بالا رفته است و هر روز حسام مراجعه می‌کند و پول میخواهد و به این ترتیب مخارج اعتیاد خود را از بودجه حزب تأمین می کند.

يك بار عُلوی به حسام میگوید که ما قیمت کاغذ و وسایل چاپ را می دانیم، يك بار باید من بیایم و بازرسی و حسابرسی کنم و ببینم که چرا مخارج اینقدر بالا رفته است. حسام به خانه می رود و به همسرش میگوید اینها خیال می کنند، جانشان در دست من است، جرئت دارند بیایند و به حساب من رسیدگی کنند همه را به پلیس معرفی خواهم کرد. این خبر هم به علوی رسید و در جلسه هیئت اجرائیه مطرح کرد به این ترتیب روز به به ما اطلاع داد که باید تکلیف مان را با حسام روشن کنیم این مطلب توسط یزدی که مسئول سازمان اطلاعات و رابط روز به بود در جلسه هیئت اجرائیه مطرح شد. در آن زمان هنوز بقراطی و فروتن و قاسمی در ایران بودند و قاسمی رابط سازمان افسری بود در جلسه بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم که حسام را برای معالجه به خارج بفرستیم ولی میدانستیم که حسام حاضر به این کار نیست. دو راه وجود داشت: یکی اینکه او را بیهوش کنیم و به اجبار از سرحد گرگان به شوروی بفرستیم و راه دیگر این بود که با احمد لنکرانی برادرش - صحبت کنیم و او را حاضر کنیم که حسام را راضی به خروج از کشور کند. برای این منظور مأموریت هایی به افراد داده شد و در پایان گفته شد که چنانچه این راه ها به نتیجه نرسید باید تصمیم بگیریم که حسام را به قتل برسانیم در فاصله ای که این اقدامات باید انجام میگرفت قاسمی و فروتن و بقراطی برای شرکت در کنگره نوزدهم حزب کمونیست اتحاد شوروی در شهریور ۱۳۳۱ به خارج رفتند و مسئولیت سازمان افسری به دکتر جودت محول شد. قرار هیئت اجرائیه این بود که اگر راه های تصویب شده به نتیجه نرسید صبر کنیم تا قاسمی و بقراطی و فروتن از خارج بازگردند و درباره حسام تصمیم نهایی را بگیریم ناگهان یک روز دکتر جودت در جلسه گزارش داد که کار حسام تمام شد و او به قتل رسید.
-در قتل حسام لنکرانی چه افرادی مشارکت داشتند؟
کیانوری: جریان این قتل در کتاب های فرمانداری نظامی تهران و ساواك (سير کمونیسم در ایران) و کمونیسم در ایران آمده است و اعترافات عباسی و روز به وجود دارد. روزبه و عباسی و سرهنگ مبشری و احمد قاسمی - رابط سازمان افسری در هیئت اجرائیه - نقشه قتل را کشیده اند. دکتر یزدی به عنوان مسئول سازمان اطلاعات حزب رابط روزبه بود. دکتر جودت به عنوان مسئول سازمان افسری بعد از قاسمی بر قتل نظارت داشت. عاملین مستقیم قتل هم خسرو روزبه ابوالحسن عباسی و آرسن آوانسیان بوده اند.



منبع : پايگاه خبري تحليلي انتخاب